Stanisława Starostka, znana również jako Stenia Staroska czy Stenia Starostka, urodziła się 1 maja 1917 roku w Tarnowie, a jej życie zakończyło się tragicznie 10 maja 1946 roku. Była ona osobą, którą historia zapisała jako polską zbrodniarkę wojenną, prowadzącą okrutną działalność w obozach Auschwitz-Birkenau oraz Bergen-Belsen.
Z zawodu księgowa, Starostka pracowała również jako stenografistka. Po wybuchu II wojny światowej wykazywała się aktywnością w polskim ruchu oporu, co doprowadziło do jej aresztowania przez gestapo w styczniu 1940 roku. W Krakowie została skazana przez hitlerowski sąd na karę śmierci, jednak wyrok ten został później zamieniony na dożywotnie więzienie. W kwietniu 1942 roku trafiła do obozu Auschwitz-Birkenau jako więźniarka, gdzie nadano jej numer obozowy 6865.
Ze względu na swoje umiejętności językowe, w sierpniu 1942 roku została mianowana kapo w Auschwitz I. Jeszcze we wrześniu tego samego roku przeniesiono ją do jako blokową do Auschwitz II – Birkenau. Zyskała tam reputację brutalnej kapo, zwłaszcza wobec współwięźniarek z Ukrainy. Zdarzały się skrajne sytuacje, takie jak moment, w którym pobiła do nieprzytomności więźniarkę, która zapowiedziała, że "Za niedługo przyjdzie tu Stalin i wam wymierzy sprawiedliwość".
Jej brutalność nie ograniczała się jedynie do Ukrainki; także polskie więźniarki doświadczyły jej okrucieństwa. Bicie i upokarzanie były na porządku dziennym. Mimo to, pojawiały się także okoliczności mogące ją odciążać. Jak podaje więźniarka Nowogrodzka, Starostka miała uratować około 20 Polek, które zostałyby skierowane do komory gazowej. Wspomniano również o jej aktywności w wydawaniu jedzenia, gdzie starała się o jego równy podział wśród więźniarek.
Następnie Starostka została przeniesiona do obozu w Bergen-Belsen, gdzie objęła funkcję Lagerälteste, najwyższą w hierarchii funkcji obsadzanych przez więźniarki. Tam była postrachem zarówno w Auschwitz, jak i Bergen-Belsen. Uczestniczyła w selekcjach więźniów, although her role appeared to be mostly passive, as she was responsible for recording the numbers of those condemned to death.
Ostatecznie, 15 kwietnia 1945 roku, Starostka została aresztowana przez armię brytyjską. W toku pierwszego procesu załogi Bergen-Belsen otrzymała wyrok 10 lat ciężkiego więzienia, a w czasie tego procesu nosiła numer 48. Zostało zachowane jedno zdjęcie z tego okresu, wykonane przez brytyjskich żołnierzy. Niestety, jej historia zakończyła się tragicznie – 10 maja 1946 roku popełniła samobójstwo.
Przypisy
- Samotna w Auschwitz. Wspomina Seweryna Podbioł [online], Przegląd, 05.02.2018 r. [dostęp 20.05.2023 r.]
- First Belsen Trial Stanisława/Stefania Staroska/Starostka/Starostki [online], Bergen-Belsen [dostęp 09.04.2018 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Inne":
Wiesław Maślanka | Andrzej Boss | Marek Dochnal | Krzysztof Głomb | Eugeniusz SzyfnerOceń: Stanisława Starostka