Cmentarz żydowski w Tarnowie jest miejscem o ogromnym znaczeniu historycznym i kulturowym. Położony przy ulicy Szpitalnej, ten kirkut jest uznawany za jeden z najstarszych cmentarzy żydowskich w naszym kraju.
Tarnowski kirkut stanowi świadectwo bogatej historii społeczności żydowskiej, która przez wieki przyczyniała się do rozwoju regionu. Warto zwrócić uwagę na jego unikalne cechy oraz na to, jak zachowane nagrobki odzwierciedlają różnorodność tradycji i symboliki żydowskiej.
Historia
Historia żydowskiego cmentarza w Tarnowie sięga XVI wieku, chociaż dokładna data jego założenia pozostaje nieznana. Przyjmuje się, że już w 1581 roku istniał on na tym terenie, co czyni go jednym z najstarszych zachowanych cmentarzy na południu Polski. Cała nekropolia zajmuje powierzchnię 3,2 ha i posiada około trzech tysięcy istniejących nagrobków, a najstarszy z nich datuje się na 1667 rok.
Na cmentarzu znajduje się oryginalna brama wejściowa, przez którą przeszły niezliczone rzesze Żydów, zmierzających na śmierć w czasie Zagłady. Dziś znajduje się ona w Muzeum Holokaustu w Stanach Zjednoczonych, podczas gdy na jej miejsce postawiono kopię. Po prawej stronie bramy zlokalizowana jest masowa mogiła, w której spoczywa około 25 tysięcy Żydów zamordowanych w tarnowskim getcie. W 1946 roku Dawid Beckert postawił w tym miejscu pomnik w formie złamanej kolumny, pochodzącej z ruin Nowej Synagogi.
W lutym 1988 roku powstał Komitet Opieki nad Zabytkami Kultury Żydowskiej w Polsce z siedzibą w Tarnowie, który zainicjował prace renowacyjne na cmentarzu. Obejmowały one między innymi odnowienie ogrodzenia oraz systematyczne oczyszczanie terenu nekropolii, które rozpoczęło się w 2000 roku. W 2018 roku, z inicjatywy komitetu, odnowiono 27 nagrobków żołnierzy, którzy stracili życie w I wojnie światowej.
W wyniku badań geologicznych przeprowadzonych podczas renowacji cmentarza w latach 2018-2019 stwierdzono, że na terenie nekropolii spoczywa ponad 11 tysięcy osób.
Niestety, w czerwcu 2020 roku cmentarz stał się celem aktów wandalizmu. Nieznani sprawcy umieścili na murze kirkutu obraźliwe hasła, co miało miejsce także miesiące wcześniej. Wandale uszkodzili fragment muru u zbiegu ulic Słonecznej i Starodąbrowskiej, który jest zlokalizowany poza zasięgiem kamer monitoringu. Jak zauważa Adam Bartosz z tarnowskiego Komitetu, usunięcie graffiti z ceglanego fragmentu muru może okazać się skomplikowane.
Pozostałe obiekty w kategorii "Cmentarze":
Cmentarz komunalny w Krzyżu | Cmentarz w Klikowej | Mauzoleum generała Józefa Bema | Stary Cmentarz w Tarnowie | Cmentarz w MościcachOceń: Cmentarz żydowski w Tarnowie