Michal Hornstein

---

Życiorys

Urodziny Michała Hornsteina miały miejsce w tradycyjnej żydowskiej rodzinie w Tarnowie. Jego młodość spędził w Krakowie, gdzie ukończył szkołę handlową. W trakcie II wojny światowej, w 1939 roku, w okupowanym przez Niemców Krakowie, został uwięziony i trafił do pociągu, który przewoził więźniów do obozu Auschwitz. Jednak udało mu się wyskoczyć z tego pociągu i zacząć życie w ukryciu. Przez jakiś czas przebywał w czeskich lasach, a także w Budapeszcie i Bratysławie, gdzie poznał swoją przyszłą małżonkę, Renatę Witelson, Żydówkę z Łodzi, która również uciekała przed nazistowskimi prześladowaniami. Po zakończeniu wojny para osiedliła się w Rzymie, w rodzinie Renaty, a w 1947 roku wzięli ślub. W 1951 roku zdecydowali się emigrować do Kanady, osiedlając się w Montrealu, gdzie w 1957 roku zdobyli obywatelstwo kanadyjskie. Michał założył firmę Federal Construction Ltd., działającą w branży nieruchomości, dzięki której zdobył znaczną fortunę, pozostając prezesem firmy aż do swojej śmierci.

Współpraca z Muzeum Sztuk Pięknych w Montrealu

Hornsteinowie znaczną część swojego majątku zainwestowali w kolekcję dzieł sztuki od renesansu po sztukę współczesną. Ich zbiory charakteryzowały się nie tylko doskonałym kunsztem artystów, ale również rewelacyjnym stanem zachowania. Wspierali Muzeum Sztuk Pięknych w Montrealu, gdzie Michał zasiadał w radzie powierniczej od 1970 roku, a od 1982 roku pełnił rolę przewodniczącego komisji zakupowej. Przez lata Hornsteinowie przekazali muzeum ponad 330 rysunków oraz 30 obrazów, w tym dzieła takich mistrzów, jak Frans Snyders, Paulus Bor, a także Jan Davidszoon de Heem, Pieter van Mol i wielu innych. Dodatkowo wsparli finansowo renowację pawilonu wystawowego z 1912 roku, nazwanym ich imieniem w 2000 roku (Pavillon Michal et Renata Hornstein).

Kolekcja malarstwa niderlandzkiego

W 2012 roku Hornsteinowie przekazali muzeum w Montrealu swoją kolekcję 75 dzieł dawnych mistrzów niderlandzkich, budowaną przez wiele lat, znaną na całym świecie. Darowizna obejmowała najważniejsze obrazy twórców holenderskiego i flamandzkiego złotego wieku.

• Willem van Aelst,
• Jan Asselijn,
• Ludolf Backhuysen,
• Abraham van Beyeren,
• Osias Beert,
• Nicolaes Berchem,
• Ferdinand Bol,
• Jan Both,
• Bartholomeus Breenbergh,
• Quirijn van Brekelenkam,
• Jan Brueghel (starszy),
• Pieter Claesz,
• Pieter Codde,
• Allart van Everdingen,
• Jan Fyt,
• Jan van Goyen,
• Joris van der Haagen,
• Cornelis van Haarlem,
• Jan Hackaert,
• Jan van der Heyden,
• Jan Lievens,
• Carstian Luyckx,
• Nicolaes Maes,
• Willem van Mieris,
• Joos de Momper,
• Caspar Netscher,
• Adam Pynacker,
• Cornelis van Poelenburgh,
• Jacob van Ruisdael,
• Floris van Schooten,
• Jan Steen,
• Hendrik van Steenwijck Młodszy,
• David Teniers (młodszy),
• Simon de Vlieger,
• Cornelis Vroom,
• Willem van de Velde (młodszy),
• Philips Wouwerman.

W zbiorach znajdowały się również dzieła artystów przed i po złotym wieku malarstwa niderlandzkiego, takich jak Adriaen Isenbrandt, Albert Cornelis, Herri met de Bles, Gerard van Spaendonck, a także dzieła innych narodowości, jak Claude Lorrain, Georg Flegel, Jacques Linard, Giovanni Battista Piazzetta, Rosalba Carriera, Joseph Vernet i Michel Martin Drolling. Wartość tej znakomitej kolekcji oszacowano na 75 milionów dolarów, co czyniło ją największą prywatną darowizną dla muzeum w Quebecu. Została umieszczona w nowoczesnym Pawilonie dla Pokoju Michala i Renaty Hornsteinów (Pavillon pour la Paix Michal et Renata Hornstein), który został otwarty w 2016 roku.

Inna działalność filantropijna

Hornsteinowie angażowali się także w działania na rzecz edukacji i opieki zdrowotnej. W 1998 roku ustanowili stypendium imienia Renaty Hornstein, przeznaczone dla absolwentów uczelni artystycznych, umożliwiające dwóm studentom rocznie kontynuację studiów podyplomowych na Uniwersytecie Concordia w Montrealu. Dodatkowe darowizny skierowali na rzecz Institut de Cardiologie de Montréal, gdzie nazwano katedrę chirurgii na ich cześć, a także na Hôpital Général de Montréal, Hôpital Notre-Dame oraz Jewish General Hospital. W Centrum szpitalnym Uniwersytetu w Montrealu powstał oddział specjalizujący się w leczeniu choroby Parkinsona, znany jako Renata Hornstein Evaluation Centre.

Życie prywatne

Michał i Renata Hornsteinowie mieli dwoje dzieci: córkę Sari oraz syna Norberta, który jest profesorem językoznawstwa na Uniwersytecie Maryland. Michał Hornstein zmarł 25 kwietnia 2016 roku w swoim domu w Montrealu, mając 95 lat. Jego żona, Renata, odeszła niecałe trzy miesiące później, 22 lipca 2016 roku, w wieku 87 lat.

Odznaczenia i wyróżnienia

Wyróżnienia i nagrody, które otrzymał Michal Hornstein, stanowią dowód na jego znaczący wkład w różne dziedziny. Poniżej przedstawiamy najważniejsze odznaczenia, które otrzymał w ciągu swojej kariery:

• 1984 – Członek Orderu Kanady,
• 1993 – Kawaler Narodowego Orderu Quebecu (Kanada),
• 2002 – Oficer Narodowego Orderu Quebecu (Kanada),
• 2012 – Medal Diamentowego Jubileuszu Królowej Elżbiety II,
• 2013 – Oficer Orderu Kanady,
• 2013 – Wielki Oficer Narodowego Orderu Quebecu (Kanada).

W 2014 roku Uniwersytet Concordia uhonorował Renatę i Michala Hornsteinów tytułami doktorów honoris causa za ich znaczący wkład w działalność filantropijną.

---

Oceń: Michal Hornstein

---