Julian Kryplewski, urodzony 15 lutego 1877 roku w Tarnowie, był postacią znaczącą w historii lokalnej społeczności. Jego działalność nie ograniczała się jedynie do pracy prawniczej, ponieważ odznaczał się również aktywnością jako adwokat.
Pełnił urząd burmistrza Tarnowa w latach 1926–1929, co świadczy o jego wpływie na politykę oraz rozwój miasta. Kryplewski zmarł 11 października 1949 roku w swoim rodzinnym mieście, gdzie pozostawił po sobie trwały ślad w historii.
Życiorys
Julian Kryplewski, jedyny syn Andrzeja Kryplewskiego, mistrza kominiarskiego, oraz Antoniny Stępniowskiej, urodził się w Tarnowie. Po ukończeniu lokalnego gimnazjum, podjął studia z zakresu prawa na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1906 roku rozpoczął pracę w tarnowskich sądach oraz w Żabnie. Ukończone studia zaowocowały uzyskaniem w 1911 roku tytułu doktora prawa, a następnie rozpoczęciem samodzielnej praktyki adwokackiej w Tarnowie.
W obliczu wybuchu I wojny światowej, Kryplewski został zmobilizowany i pełnił rolę prawnika w armii Austro-Węgier, a po wojnie miał podobne obowiązki w odrodzonym Wojsku Polskim w latach 1919–1920. Po opuszczeniu wojska w stopniu kapitana, powrócił do Tarnowa, gdzie wznowił działalność adwokacką.
W 1926 roku zostało mu powierzono stanowisko w radzie miejskiej Tarnowa, która została reaktywowana po trzech latach rządów komisarycznych. 30 listopada tego samego roku, zyskał obligatoryjne poparcie w wyborach, stając się burmistrzem miasta. Funkcję wiceburmistrza objął Herman Mütz, również adwokat, który pełnił tę funkcję do 1923 roku. Rządy Kryplewskiego przypadły na czas realizacji dużej inwestycji – budowy fabryki chemicznej (dzisiejsze Zakłady Azotowe w Tarnowie-Mościcach), która miała znaczący wpływ na rozwój regionu.
W Tarnowie wdrożono również plan taniego budownictwa dla niezamożnych rodzin, opracowany przez inżyniera Witolda Giżberta-Studnickiego, dyrektora budownictwa miejskiego. Zachętą do kulturalnego wzbogacenia miasta było uroczyście otwarte w 1927 roku Muzeum Miejskie (aktualnie Muzeum Ziemi Tarnowskiej w Tarnowie), którego pierwszym dyrektorem był Józef Kazimierz Jakubowski.
Dzięki staraniom Kryplewskiego oraz Jakubowskiego, w 1929 roku do Tarnowa sprowadzono prochy generała Józefa Bema, które znalazły miejsce w zaprojektowanym przez Adolfa Szyszko-Bohusza mauzoleum.
Pojawienie się deficytu budżetowego miasta jako następstwa nadmiernych inwestycji doprowadziło do rozformowania dotychczasowej rady miejskiej oraz ogłoszenia wyborów samorządowych w czerwcu 1929 roku. Kryplewski, mimo, że nie należał do żadnej partii politycznej, kandydował na liście Polskiej Partii Socjalistycznej, która ostatecznie nie uzyskała mandatu, co doprowadziło do wybrania Michała Skowrońskiego na burmistrza, a Kryplewski wrócił do praktyki adwokackiej.
Po ewakuacji prezydenta Tarnowa, Mieczysława Brodzińskiego, do Lwowa 7 września 1939 roku, Julian Kryplewski został przewodniczącym Tymczasowego Zarządu Miasta. W tym samym dniu miasto zostało zajęte przez wojska niemieckie, a Kryplewski został zatrzymany jako zakładnik wraz z innymi członkami zarządu. Tego dnia do miasta wkroczyły niemieckie patrole, a Kryplewskiego i współpracowników poinformowano, że będą odpowiadać za porządek w mieście własnymi głowami.
Pomimo próby ratowania sytuacji i uratowania ludzi, 7 września 1939 r. miasto doświadczyło zamachów, co spowodowało, że Kryplewski tłumaczył niemieckim oficerom, że jego życie może być wystarczające do zażegnania zagrożenia dla innych, co zostało zapisane przez ks. Jana Bochenka w jego książce “Na posterunku”. Ostatecznie zakładnicy zostali zwolnieni następnego dnia, zaś władze niemieckie zlikwidowały Tymczasowy Zarząd Miasta 25 września tego samego roku.
Julian Kryplewski w 1940 roku objął przewodnictwo powiatowego zarządu Rady Głównej Opiekuńczej, kontynuując działalność socjalną w trudnym okresie. Dzięki temu, setki tysięcy ludzi mogły przetrwać okupację, a działalność komitetów pod jego przewodnictwem miała kluczowe znaczenie w czasie II wojny światowej.
W latach 1942-1943 jego synowie, Michał i Andrzej Kryplewscy, zostali oficerami łączności w Tarnowskim Inspektoracie Armii Krajowej i obaj zostali aresztowani przez gestapo. Julian Kryplewski, jednakowo jak jego rodzina, poniósł trudy tej wyjątkowo dramatycznej epoki w historii Polski.
Julian Kryplewski zmarł 11 października 1949 roku w Tarnowie, zaledwie kilka miesięcy po śmierci żony, Zofii Kryplewskiej. Jego szczątki spoczywają na Starym Cmentarzu na Zabłociu w Tarnowie, w grobowcu położonym na początku kwatery XII, przy głównej alei, zaraz za kaplicą XX Sanguszków.
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Kazimierz Sztorc | Janusz Stańczyk | Zbigniew Jurkiewicz | Józef Kalasanty Pędracki | Ferdynand Chaber | Halina Nowina Konopka | Krzysztof Kaczmarski (samorządowiec) | Janusz Bystrzonowski | Leszek Golba | Michał Chwiej | Wiesław Zimowski | Jacek Ramian | Anna Czech | Mieczysław Bień (polityk) | Mordechaj Palzur | Robert Wardzała | Franciszek Winkowski | Mariusz Grabowski | Włodzimierz Migoń | Emil HaeckerOceń: Julian Kryplewski