Bronisław Stanisław Kuśnierz, urodzony 27 stycznia 1883 roku w Tarnowie, to postać wybitna w historii Polski, pełniąca znaczące role zarówno w sferze prawnej, jak i politycznej. Zmarł 27 kwietnia 1966 roku w Londynie, a jego dorobek pozostaje ważnym elementem polskiej tradycji prawnej.
Był polskim prawnikiem i doktorem praw, który zyskał uznanie jako poseł na Sejm RP w II kadencji, pełniąc tę funkcję od 1928 do 1930 roku. W trakcie swojego życia politycznego, znalazł się również w roli ministra sprawiedliwości RP w latach 1944–1949, pełniąc swoje obowiązki na uchodźstwie.
Życiorys
Bronisław Kuśnierz, pochodzący z rodziny o sądowych tradycjach, miał ojca Mateusza, który pełnił rolę woźnego sądowego, a jego matka Aniela z domu Kozłowska. Jego edukacja rozpoczęła się na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie studiował prawo w latach 1905-1907, a następnie kontynuował naukę na Uniwersytecie Wiedeńskim do 1909 roku. W roku 1910 obronił swoją pracę doktorską na UJ.
Po odbyciu rocznego szkolenia wojskowego uzyskał stopień chorążego, który został przyznany ze starszeństwem z dnia 1 stycznia 1911 roku w korpusie oficerów rezerwy piechoty. Był przydzielony do Galicyjskiego Pułku Piechoty Nr 57 z siedzibą w Tarnowie. Po powrocie z wojskowej służby pracował w Banku Krajowym we Lwowie, a następnie zajął się bankowością oraz spółdzielnictwem w Krakowie.
Podczas I wojny światowej nadal pełnił służbę jako oficer wspomnianego Pułku Piechoty Nr 57. W roku 1915 uzyskał awans na stopień porucznika, ze starszeństwem przypadającym na 1 listopada. W latach 1916-1918 był zaś przydzielony do Generalnego Gubernatorstwa w Lublinie.
Po zakończeniu wojny i odzyskaniu przez Polskę niepodległości, w latach 1919-1921 był naczelnikiem wydziału w Ministerstwie Skarbu. Następnie otworzył wytwórnię papeterii w Krakowie. W latach 1928-1930 zasiadał w Sejmie II kadencji, wybrany z listy Polskiego Bloku Katolickiego, który został zawiązany przez Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast” oraz Chrześcijańską Demokrację w okręgu wyborczym numer 46 (Jasło).
W parlamencie był aktywnym członkiem komisji budżetowej oraz skarbowej. Od 1932 prowadził swoją kancelarię adwokacką w Krakowie. Był zaangażowany w życie polityczne jako członek Zarządu Głównego Chrześcijańskiej Demokracji, pełnił funkcję wiceprzewodniczącego, a w latach 1935-1937 przewodniczącego Zarządu Wojewódzkiego w Krakowie. W latach 1933-1938 sprawował mandat radnego miejskiego z ramienia Polskiego Bloku Obrony Chrześcijańskiego Krakowa.
W roku 1934 jego nazwisko figurowało w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Kraków Miasto, gdzie miał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr V. Wówczas jego stopień porucznika został zweryfikowany ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku.
W 1937 roku wstąpił do Stronnictwa Pracy, gdzie był członkiem Rady Naczelnej oraz Zarządu Głównego, a także prezesem Zarządu Wojewódzkiego w Krakowie. Ponadto, należał do Związku Stowarzyszeń Zarobkowych i Gospodarczych we Lwowie oraz Państwowej Rady Spółdzielczej. Od 1921 roku był również delegatem Rad Kasy Chorych.
W sierpniu 1939 roku został zmobilizowany i pełnił służbę w cenzurze wojskowej. Po inwazji ZSRR na Polskę, przekroczył granicę polsko-rumuńską i został internowany. Od stycznia do lipca 1940 roku przebywał w obozach internowania w Turnu Severin oraz Târgu Jiu, gdzie sprawował funkcję wiceprezesa Komitetu Obywatelskiej Pomocy i Opieki nad Uchodźcami w Rumunii.
Od lipca 1940 do lipca 1942 roku służył w Samodzielnej Brygadzie Strzelców Karpackich, działaniach w Palestynie oraz Egipcie, pełniąc funkcję dowódcy obozu jeńców, zarówno włoskich, jak i niemieckich. W październiku 1942 roku, po przybyciu do Wielkiej Brytanii, wstąpił w szeregi Zarządu Głównego Stronnictwa Pracy i zasiadał w II Radzie Narodowej RP od grudnia 1943 do listopada 1944 roku.
W listopadzie 1944 roku został mianowany ministrem sprawiedliwości w rządzie Tomasza Arciszewskiego, mimo że jego partia nie poparła polityki tego gabinetu. Był przeciwnikiem działań Karola Popiela, który zaakceptował postanowienia jałtańskie. W związku z tym, we wrześniu 1945 roku objął przewodnictwo Komitetu Zagranicznego SP. Funkcję ministerialną sprawował do dymisji premiera w 1947 roku, a później do 1949 w rządzie Tadeusza Komorowskiego.
Od 1952 do 1954 roku zasiadał w Wydziale Wykonawczym Rady Politycznej. W 1954 roku był jednym z sygnatariuszy Aktu Zjednoczenia, a następnie od 1954 do 1962 był członkiem Tymczasowej Rady Jedności Narodowej. Pełnił funkcję pierwszego przewodniczącego Rady Federacji Ruchów Demokratycznych oraz był członkiem władz Towarzystwa Pomocy Polakom.
Na emigracji, Kuśnierz pozostał aktywnym działaczem Stronnictwa Pracy, w niezależnym odłamie od Karola Popiela. W 1952 roku objął prezydenturę Zarządu Głównego SP, a w 1959 roku został przewodniczącym Rady Naczelnej. W 1965 roku podpisał porozumienie o zjednoczeniu z SP kierowanym przez K. Popiela.
Kuśnierz zginął tragicznie w wypadku samochodowym, a jego miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Gunnersbury w Londynie (Sq. DA, gr. 227).
Publikacje
Bronisław Kuśnierz jest autorem kilku interesujących dzieł. Jego publikacje obejmują różnorodne tematy, w tym organizację kredytu ludowego oraz zagadnienia dotyczące relacji polsko-sowieckich.
- organizacja kredytu ludowego w Królestwie Kongresowym (1918),
- stalin and the poles: an indictment of the soviet leaders (London: Holis & Carter, 1949).
Warto również wspomnieć, że Kuśnierz publikował artykuły w takich wydaniach jak „Głos Narodu” i „Polska Walcząca” , co dodatkowo podkreśla jego zaangażowanie w walkę o wolność i niepodległość Polski.
Ordery i odznaczenia
Bronisław Kuśnierz jest osobą, która została uhonorowana wieloma znaczącymi odznaczeniami w uznaniu jego zasług i poświęcenia. W skład jego odznaczeń wchodzą różnorodne medale i krzyże, które symbolizują nie tylko odwagę, ale także niezwykłe osiągnięcia wojskowe.
- Signum Laudis Brązowy Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej,
- Złoty Krzyż Zasługi z Koroną na wstążce Medalu Waleczności,
- Krzyż Wojskowy Karola.
Bibliografia, linki
Oto szczegółowa lista publikacji i materiałów dotyczących Bronisława Kuśnierza, która obejmuje różnorodne źródła i odniesienia. Znajdują się tutaj prace zarówno w języku niemieckim, jak i polskim, które pomagają w zrozumieniu kontekstu historycznego oraz działalności tej postaci.
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1911. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1910. (niem.),
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918. (niem.),
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1934. [dostęp 2016-06-11],
- Rafał Habielski, Druga Wielka Emigracja 1945–1990. T. 3. Życie społeczne i kulturalne emigracji, Warszawa 1999 (nota biograficzna autorstwa Andrzeja Friszke),
- Posłowie i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919-1939. Słownik biograficzny. Tom III. K-Ł, wyd. Warszawa 2005,
- Kuśnierz Bronisław w: Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej (redakcja naukowa Jacek M.Majchrowski przy współpracy Grzegorza Mazura i Kamila Stepana), Warszawa 1994, wyd. BGW, ISBN 83-7066-569-1, t. II s. 339–340,
- Kuśnierz Bronisław Stanisław – biogram w bazie Sejmu RP,
Warto również zwrócić uwagę na rządy, w których uczestniczył Bronisław Kuśnierz, co przedstawia szczegółowa tabela poniżej:
| Data zaprzysiężenia |
|
|---|
- kursywa – ministrowie odwołani przed końcem istnienia rządu
W kontekście kolejnych rządów warto wymienić:
| W dniu zaprzysiężenia |
|
|---|---|
| Późniejsi członkowie rządu | – |
|
Przypisy
- Opracowanie stanu zachowania grobów rządowych w Wielkiej Brytanii [online], Fundacja "Pomoc Polakom na Wschodzie" im. Jana Olszewskiego [dostęp 18.04.2023 r.]
- US Library of Congress Online Catalog.
- Od 05.07.1945 r. bez uznania międzynarodowego.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 13, 913.
- Ranglisten 1918 ↓, s. 201, 643.
- Schematismus 1911 ↓, s. 451, 581.
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Agnieszka Kłopotek | Janusz Różycki (wojewoda) | Tadeusz Malawski | Grzegorz Kozioł | Jakub Prawin | Emil Haecker | Włodzimierz Migoń | Mariusz Grabowski | Franciszek Winkowski | Robert Wardzała | Józef Cyrankiewicz | Gwidon Wójcik | Maksymilian Biennenstock | Tadeusz Rutowski | Eustachy Stanisław Sanguszko | Andrzej Benesz | Ignacy Schiper | Oswald Bartmański | Roman Ciepiela | Mariusz WesołowskiOceń: Bronisław Kuśnierz