Henryka Kerner, znana także jako Henryka Kernerówna, urodziła się w 1892 roku w Tarnowie i zmarła w 1978 roku. Była to polska artystka, rzeźbiarka oraz malarka, która miała żydowskie korzenie. Jej twórczość odznaczała się zarówno talentem, jak i unikalnym stylem.
W swojej karierze edukacyjnej, Kerner kształciła się pod okiem uznanych artystów, w tym Henryka Hochmana oraz Antona Hanaka, w Kunstgewebeschule w Wiedniu. Dzięki tym wpływom, nabyła umiejętności, które później wykorzystała w swojej twórczości.
Wspólnie z Hochmanem, prowadziła także pracownię ceramiczną w Tarnowie, gdzie mogła rozwijać i realizować swoje artystyczne pomysły. Była aktywnym członkiem Zawodowego Związku Polskich Artystów Plastyków, co świadczy o jej zaangażowaniu w życie artystyczne kraju.
Na skutek wydarzeń związanych z II wojną światową, Kerner wyjechała do Paryża, najprawdopodobniej w okresie bezpośrednio przed jej wybuchem w 1939 roku, co stanowiło ważny moment w jej życiu i twórczości.
Działalność artystyczna
Artystyczna kariera Henryki Kerner rozwinęła się intensywnie przed rokiem 1930, kiedy to miała okazję zaprezentować swoje rzeźbiarskie dzieła w renomowanych instytucjach takich jak Künstlerhaus w Wiedniu, Szkoła Przemysłu Artystycznego w Monachium oraz w Lipsku.
Jej pierwsza indywidualna wystawa rzeźby na polskich ziemiach miała miejsce w grudniu 1930 roku, w Warszawie, w prywatnym salonie Czesława Garlińskiego. Na tej wystawie zaprezentowała m.in. takie prace jak Madonna, Szopka (wykonana z ceramiki) oraz mniejsze formy ceramiczne. Recenzent, który opisał jej prace, zauważył, że w Warszawie nie cieszyły się one dużym uznaniem, gdyż były postrzegane jako „drobne rozmiary dziełka, jako coś w rodzaju dekoracyjnych robótek”. Jednakże, jak wskazano, figurki Kernerówny odzwierciedlały jej zamiłowanie do sztuki ludowej.
W kolejnych latach artystka miała możliwość prezentować swoje dzieła w wielu miastach. Oprócz Warszawy, wystawiała swoje prace w Krakowie (w latach 1929-1935, na wystawie Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych), Katowicach (w 1931 roku, na wystawie członków Zrzeszenia Żydowskich Artystów Malarzy i Rzeźbiarzy), Tarnowie (w 1931 roku, na wystawie prac ceramicznych zorganizowanej przez Muzeum Okręgowe) oraz Sosnowcu (w 1932 roku, na wystawie prac członków grupy Niezależni).
W 1934 roku wzięła udział w Salonie, a także w Salonie Jesiennym. Jej obraz zatytułowany Tulipany był eksponowany w Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie. Również w 1937 roku zaprezentowała swoje dzieła na pierwszym ogólnopolskim salonie rzeźby w Instytucie Propagandy Sztuki w Warszawie.
W listopadzie 1938 roku Kerner wystawiła swoje prace na wystawie Współczesnej Sztuki Kościelnej, która odbyła się w sali Pavillon Martau w Luwrze w Paryżu. Na tej ekspozycji zaprezentowała „tchnieniem ludowości polskiej owiane figurynki i zespoły rzeźbiarskie: Szopka, Trzy Marie, Zwiastowanie, Ukrzyżowanie„. W tym czasie artystka korzystała z stypendium przyznanego przez Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego.
Styl
Artystka specjalizowała się w produkcji małych ceramicznych figurek, które charakteryzowały się zarówno delikatnością, jak i przemyślanym kunsztem. Tworzyła także kompozycje majolikowe oraz rzeźby w kamieniu, korzystając z motywów religijnych, a także stylizowanych postaci kobiecych i dziecięcych.
Figury pokrywała zawsze szkliwem cynowym o chłodnym odcieniu, na którym malowała polichromie w charakterystycznej gamie barwnej: lilaróż, fiolety, granat z dodatkiem brązów, żółci, zieleni i czerwieni w detalach. Jej domenę stanowiły figurki kobiece o tematyce religijnej i świeckiej. Zarówno święte, jak i damy często przedstawiała w akcie lub w strojach stylowych.
Oprócz tego, artystka zajmowała się także tworzeniem kafli oraz plakiet z płaskorzeźbą wypukłą, na których uwieczniała wizerunki św. Franciszka oraz św. Krzysztofa. Jej dzieła były sygnowane rytym podpisem: „H. Kerner” lub inicjałami: „H.K.”.
Prace
Henryka Kerner, utalentowana artystka, pozostawiła po sobie ślad w postaci licznych dzieł, które wykazują jej unikalny styl oraz umiejętności. W jej dorobku znalazły się prace, które są dowodem na jej kreatywność oraz zdolności artystyczne.
- dziewczyna w krynolinie – majolika, pracownia własna w Tarnowie, 1929,
- trzy Marie – majolika, pracownia własna w Tarnowie, 1929,
- plakieta – majolika, prac. własna w Tarnowie, 1930,
- salome z głową św. Jana,
- judyta z głową Holofernesa.
Życie prywatne
Henryka Kerner miała wyjątkowo ciekawe życie prywatne. Była w bliskim związku z Henrykiem Hochmanem, z którym wspólnie prowadziła pracownię ceramiczną w Tarnowie. Dzięki temu połączeniu mogła eksplorować swoje pasje artystyczne, a także zdobywać doświadczenie w branży ceramicznej.
W swoich wspomnieniach Henryka Schönkera opisuje anegdoty dotyczące jej codziennego życia i osobistych przywiązań, w tym fakt, że „chodziła” z 16 kotami syjamskimi. Troska, jaką okazywała tym zwierzętom, była niezwykła — „dbała o nie jak o swoje dzieci”.
Przypisy
- NataszaN. Styrna, Malarki, rzeźbiarki i graficzki krakowskiego Zrzeszenia Żydowskich Artystów (1931–1939) [online], 2021, s. 430.
- Styrna, Prace ceramiczne H. Kerner, 2009, s. 264.
- Styrna, Prace ceramiczne H. Kerner, 2009, s. 263-264.
- Henryk Schönker: Dotknięcie anioła. Warszawa: Ośrodek Karta, 2005, s. 72. ISBN 83-88288-27-X.
- Konrad Winkler, O pierwszym ogólnopolskim salonie rzeźby w Instytucie Propagandy Sztuki w Warszawie. „Robotnik”, 3.06.1937 r., nr 162, s. 6.
- Z salonu Cz. Garlińskiego, „Świat: pismo tygodniowe ilustrowane”, 18.01.1931 r., nr 2, s. 7.
- W. H., Prace ceramiczne H. Kerner (salon Cz. Garlińskiego). „Kurjer Warszawski”, 03.01.1931 r., nr 1, s. 15.
- Z.L. Zaleski, Biegiem przez salony. Niezależni.-Współczesna sztuka kościelna. „Kurjer Warszawski”, 24.11.1938 r., nr 323, s. 5-6.
- a b c Kołodziejowa, 1991, s. 143.
- a b Kołodziejowa, 1991, s. 139.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Robert Żybura | Jerzy Durał | Stanisław Kwaśnik | Tomasz Zeliszewski | Radosław Kobierski | Małgorzata Müldner-Nieckowska | Franciszek Zachara | Paweł Boćko | Zofia Czajkowska | Zbigniew Józefowicz | Tadeusz Koniarz | Antoni Żukowski | Paweł Kumięga | Józef Komarewicz | Stefan Bartik | Gabriel Morvay | Roman Kuklewicz | Jacek Niwelt | Karol Szpalski | Jan GłuszakOceń: Henryka Kerner