Antoni Żukowski

Kultura i sztuka

Antoni Żukowski to postać, która znacząco wpisała się w historię polskiej kultury teatralnej i filmowej. Urodził się 11 maja 1912 roku w Tarnowie, gdzie rozpoczął swoją drogę artystyczną. Jego talenty aktorskie szybko zaczęły dominować na scenach różnych teatrów w Polsce.

Żukowski zyskał uznanie zarówno jako aktor teatralny, jak i filmowy oraz telewizyjny. Jego wkład w sztukę aktorską jest nie do przecenienia, a jego osiągnięcia przyczyniają się do wzbogacenia polskiej sceny artystycznej.

Zmarł 8 października 1992 roku w Krakowie, pozostawiając po sobie trwały ślad w świadomości kulturalnej Polaków.

Życiorys

Antoni Żukowski przyszedł na świat 11 maja 1912 roku w Tarnowie, który wówczas leżał w zaborze austriackim. Swoją artystyczną edukację rozpoczął w Państwowym Instytucie Sztuki Teatralnej w Warszawie, po ukończeniu którego w 1935 roku zdobył aktorski egzamin eksternistyczny. W latach 1935–1938 miał przyjemność występować w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie, a sezon 1938/1939 spędził jako aktor zespołu Teatru Polskiego w Katowicach.

Po zakończeniu II wojny światowej, powrócił na sceny krakowskie, występując zarówno w Teatrze im. Juliusza Słowackiego (1945–1946), jak i w Teatrze Bagatela (1972–1977). Dodatkowo, grał w Teatrze Dramatycznym w Poznaniu (1949–1952) oraz Teatrze Powszechnym (1948–1949, 1960–1972), a także Teatrze im. Stefana Jaracza (1952–1960) w Łodzi. W roku 1977 przeszedł na emeryturę, jednak jego miłość do sceny nie wygasła i nadal występował gościnnie na deskach Starego Teatru w Krakowie do 1985 roku.

Oprócz pracy w teatrach, Żukowski miał także okazję zaprezentować swoje umiejętności w Teatrze Telewizji, biorąc udział w wielu spektaklach, takich jak Czerwone i czarne Stendhala w reżyserii Romana Sykały (1968), Sułkowski Stefana Żeromskiego pod dyrekcją Ryszarda Sobolewskiego (1968), Zamach Irwina Shawa w reż. Romana Sykały (1969), czy Irydion Zygmunta Krasińskiego, gdzie zagrał Wiktora pod reżyserią Jerzego Grzegorzewskiego (1970).

W jego dorobku artystycznym znalazły się także role w Henryku V Williama Szekspira, reżyserowanym przez Macieja Zenona Bordowicza (1970), Homer i OrchideaTadeusza Gajcego, w reżyserii Mieczysława Górkiewicza (1974), oraz w Borysie Godunowie Aleksandra Puszkina, gdzie zagrał Wiśniowieckiego w reżyserii Laco Adamíka (1981).

Nie zabrakło również jego obecności w Dziadach Adama Mickiewicza, w reżyserii Konrada Swinarskiego, w roli starego Polaka (1983), a także w Życie jest snem Pedra Calderona de la Barki, gdzie zagrał strażnika w reżyserii Jerzego Jarockiego (1988).

Artysta znalazł wieczny spoczynek na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kwatera W), gdzie pozostaje w pamięci wielu miłośników teatru.

Filmografia

Antoni Żukowski, znany z różnorodnych ról filmowych, ma w swoim dorobku imponującą listę produkcji. Jego kariera obejmuje filmy oraz seriale telewizyjne, w których zyskał uznanie jako utalentowany aktor. Oto zestawienie jego filmografii:

  • Trudna miłość (1953),
  • Sprawa pilota Maresza (1955) – pasażer samolotu,
  • Historia współczesna (1960) – lekarz,
  • Historia żółtej ciżemki (1961) – gospodarz, opiekun Wawrzka,
  • Milczenie (1963) – chory w szpitalu,
  • Głos ma prokurator (1965),
  • Potem nastąpi cisza (1965) – podwładny Świętowca,
  • Don Gabriel (1966) – sąsiad Tomickiego w schronie,
  • Z przygodą na ty (serial telewizyjny) (1966) – ojciec Marka (odc. 1. Nauczka),
  • Stawka większa niż życie (serial telewizyjny) (1967) – polski major (odc. 15. Oblężenie),
  • Dzieci z naszej szkoły (serial telewizyjny) (1968) (odc. 2. Pierwsza wycieczka),
  • Szkice warszawskie (serial telewizyjny) (1969) – profesor Jabłoński (odc. 1. Allegro),
  • Przygoda Stasia (1970) – młynarz Stawiński, ojciec Małgosi,
  • Ucieczka-wycieczka (serial telewizyjny) (1972) – dyrektor szpitala (odc. 5. Do przyszłego roku),
  • Ocalić miasto (1976) – żołnierz AK w elektrowni,
  • Wysokie loty (1978) – towarzysz z „Tokaru” w KW PZPR,
  • Ojciec królowej (1979),
  • Z biegiem lat, z biegiem dni… (1980) (odc. 1. Kraków 1874),
  • Zamach stanu (1980),
  • Blisko, coraz bliżej (serial telewizyjny) (1982) (odc. 7. Ojcowski dom. Rok 1919).

Warto podkreślić, że poprzez różnorodność ról, które obsadził i umiejętność wnoszenia w nie swojej osobowości, Antoni Żukowski stał się znanym nazwiskiem w polskim świecie filmowym.

Odznaczenia i wyróżnienia

Antoni Żukowski, uznawany twórca sztuki teatralnej, jest laureatem licznych odznaczeń oraz wyróżnień, które odzwierciedlają jego wkład w polską kulturę.

  • przyznanie Złotego Krzyża Zasługi w 1969 roku,
  • otrzymanie wyróżnienia na Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych w Wrocławiu za wyjątkową rolę Malleya w spektaklu Zwykła sprawa autorstwa Adama Tarna, który odbył się w Teatrze Nowym w Poznaniu w 1951 roku.

Oceń: Antoni Żukowski

★★★★★
Średnia ocena:4.52 Liczba ocen:11