Jerzy Fedkowicz


Jerzy Fedkowicz to postać, która zasługuje na szczególne uznanie w polskiej sztuce. Urodził się 13 kwietnia 1891 roku w miejscowości Stefanówka, położonej w pobliżu Rohatyna. Przez całe swoje życie artystyczne, Fedkowicz zyskał miano malarza-kolorysty, co odzwierciedla jego niezwykły styl i talent do pracy z kolorami.

Zmarł 13 listopada 1959 roku w Krakowie, pozostawiając po sobie bogaty dorobek artystyczny oraz ogromny wpływ na przyszłe pokolenia malarzy w Polsce.

Życiorys

Urodził się w rodzinie Zygmunta oraz Anny z Rzewuskich. W 1903 roku rozpoczął naukę w gimnazjum w Żytomierzu, jednak ze względu na aktywności patriotyczne został relegowany w 1912 roku. Swoje dalsze kształcenie ukończył w gimnazjum w Chersoniu. W latach 1910–1913 studiował prawo w Moskwie, równocześnie rozwijając swoje zdolności artystyczne w pracowniach Iwana Bolszakowa oraz Konstantina Juona. W 1913 roku podjął naukę w Petersburgu w rządowej Szkole Zachęty Sztuk Pięknych, gdzie uczęszczał również na prywatne kursy u Jewgienija Lanceraya i Konstantina Somowa.

W okresie od 6 sierpnia do połowy września 1914 roku służył w 3 kompanii II baonu 1 Pułku Piechoty Legionów. Jednak z powodu swojego stanu zdrowia został hospitalizowany w Krakowie, a później w Wiedniu. Ostatecznie, 1 września 1915 roku, przeniesiono go do rezerwy.

W kolejnych latach, od 1915 roku, studiował na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie pod kierunkiem Wojciecha Weissa, gdzie uzyskał dyplom w 1921 roku. Z powodzeniem brał udział w wystawach organizowanych przez Towarzystwo Artystów Polskich „Sztuka” oraz Formistów.

W latach 1918–1931 prowadził w Krakowie Wolną Szkołę Malarstwa i Rysunków, której założycielką była Ludwika Mehofferowa. W międzyczasie, od 1921 do 1923 roku, kontynuował studia malarskie w Paryżu, dzięki stypendium rządu francuskiego. Od 1923 roku pracował jako nauczyciel rysunku w krakowskich gimnazjach, a także był członkiem Cechu Artystów Plastyków „Jednoróg” i Zrzeszenia Artystów Plastyków „Zwornik”.

W latach 1927–1928 projektował scenografie dla Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie. Brał udział w wielu wystawach zarówno w Polsce, jak i za granicą, m.in. w Wiedniu (1928), Brukseli (1928, 1929), Hadze (1929), Wenecji (XIX Biennale 1934; 1960), a także w Berlinie, Düsseldorfie, Kolonii oraz Monachium (1935).

W 1945 roku objął stanowisko profesora na krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, a w 1947 został wybrany na prorektora, pełniąc tę funkcję do 1950 roku. W tym samym roku został także dziekanem Wydziału Malarstwa i sprawował tę funkcję do 1959 roku.

W latach 30. jego twórczość malarska zbliżyła się do koloryzmu oraz do dzieł kapistów. Malarstwo Fedkowicza charakteryzowało się głębią i mocą kolorów, dynamicznie nakładanymi na płótno. Kształty były obrysowywane czarnym konturem. Dominowały ciepłe brązy, subtelne błękity, szarości oraz zielenie, a stonowaną kolorystykę ożywiały akcenty oranżów, różów oraz czerwieni. W kolejnej dekadzie jego prace koncentrowały się na martwej naturze, gdzie niemal zawsze pojawiały się motywy kwiatów.

Ordery i odznaczenia

Jerzy Fedkowicz otrzymał wiele wyróżnień za swoje zasługi. Poniżej przedstawiamy najważniejsze z nich:

  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 15 lipca 1954 roku,
  • Złoty Krzyż Zasługi, przyznany 22 lipca 1952 roku,
  • Medal Niepodległości,
  • Order Sztandaru Pracy II klasy, przyznany w 1959 roku.

Nagrody

Jerzy Fedkowicz, uznawany za jednego z bardziej wpłynnych artystów swojego czasu, został uhonorowany wieloma prestiżowymi nagrodami, które potwierdzają jego wyjątkowy talent oraz wkład w polską sztukę.

  • nagroda państwowa II stopnia za całość twórczości malarskiej, 1955,
  • nagroda miasta Krakowa, 1959.

Przypisy

  1. Jerzy Fedkowicz | Fundacja 100 [online], fundacja100.pl [dostęp 02.07.2024 r.]
  2. Jerzy FEDKOWICZ [online], Krakowski Dom Aukcyjny [dostęp 02.07.2024 r.]
  3. Nagrody Państwowe za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego, literatury i sztuki. „Życie Warszawy”. Rok XII, Nr 173 (3656), s. 5, 22.07.1955 r. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 02.07.2024 r.]
  4. Encyklopedia Krakowa, s. 197, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa - Kraków 2000 r.
  5. Pollakówna J., 1975: Fedkowicz Jerzy. W: Maurin-Białostocka J. i in.: Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających, tom II. Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Polska Akademia Nauk, Instytut Sztuki, strona 201.
  6. Pollakówna 1975, s. 202.
  7. M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1564 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
  8. M.P. z 1952 r. nr 70, poz. 1078 „za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
  9. Hasło Jerzy Fedkowicz w Twórcy [online], Culture.pl [dostęp losowy]

Oceń: Jerzy Fedkowicz

Średnia ocena:4.98 Liczba ocen:24