Janina Nowotnowa

---

Życiorys

Janina Nowotnowa była córką Romana Vimpellera, który pełnił funkcję dyrektora Męskiego Seminarium Nauczycielskiego w Tarnowie, oraz Marii Dundaczew. Wkrótce potem jej cała rodzina przeniosła się do Krakowa, gdzie jej ojciec objął stanowisko dyrektora Żeńskiego Seminarium Nauczycielskiego. Po zakończeniu nauki w szkole średniej, Janina zdecydowała się na dalszą edukację w klasie fortepianu w krakowskim Konserwatorium Muzycznym. Równocześnie uczęszczała na prywatne lekcje rysunku i malarstwa. Krótko uczestniczyła również w Wyższych Kursach dla Kobiet im. Adriana Baranieckiego, ale musiała przerwać naukę.

„(…) przerysowałam coś dwa modele i… zaręczyłam się. Zatem koniec ze studiami, bo całe moje otoczenie z narzeczonym na czele uważało, że do małżeństwa studia malarskie nie są wskazane, a ja zakochana po uszy ustąpiłam. Nie umieli zrozumieć i uwzględnić, że kto się urodzi artystą, nie ma siły, która powstrzymałaby go od wypowiedzenia się (…). Gdy dzieci troszkę podrosły, starałam się pracować regularnie, bodaj godzinę na dzień (…) [ale] wszelkie próby podjęcia regularnych studiów (…) upadły ze względu na różne obowiązki (…)”

Według Iwony Osłowskiej w publikacji „Kobiety w sztuce. Zapomniane artystki: Janina Nowotnowa (1881−1963) − malarka, graficzka”, w 1902 roku Janina Nowotnowa wyszła za mąż za Juliana Nowotnego, co spowodowało jej przeprowadzkę do Lwowa. W nowym miejscu życia zaangażowała się w środowisko artystyczne i stała się członkinią Związku Artystek Malarek oraz Związku Lwowskich Artystów Grafików. W swoich pracach koncentrowała się na malarstwie olejnym, akwarelowym, a także zajmowała się grafiką, tworząc drzeworyty, linoryty, suchoryty, mezzotinty i akwatinty. W tym kontekście szczególne znaczenie miały ilustracje, które wykonała w technice drzeworytu do dzieł Powsinogów beskidzkich Emila Zegadłowicza.

Okres drugiej wojny światowej spędziła na wsi w okolicach Biecza, a po jej zakończeniu zamieszkała z powrotem w Krakowie. Mimo trudnych czasów, Janina pozostała aktywna artystycznie. Była członkinią Związku Polskich Artystów Plastyków oraz Towarzystwa Artystów Grafików w Krakowie. Jej prace były wystawiane między innymi w galerii Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych oraz w warszawskiej Zachęcie.

Janina Nowotnowa odeszła z tego świata w 1963 roku, a jej miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Rakowickim. Jej dziedzictwo artystyczne trwa nadal, bowiem wiele jej prac znajduje się w zbiorach Muzeów Narodowych w Warszawie, Krakowie oraz Wrocławiu, a także wrocławskim Ossolineum, bibliotekach Uniwersytetu Mikołaja Kopernika oraz Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

---

Oceń: Janina Nowotnowa

---