Józef Wolski (historyk)

---

Biogram

Józef Wolski był znanym historykiem, który rozpoczął swoją edukację w III Gimnazjum im. Króla Jana III Sobieskiego w Krakowie. Ukończył studia na Uniwersytecie Jagiellońskim w 1932 roku, a następnie w roku 1936 obronił swoją pracę doktorską, rozpoczynając pracę jako asystent. Niestety, 6 listopada 1939 roku, w ramach akcji hitlerowskiej znanej jako Sonderaktion Krakau, został aresztowany razem z 182 innymi osobami i spędził czas w obozach koncentracyjnych aż do 1941 roku. Po uwolnieniu zaangażował się w tajne nauczanie na uniwersytecie w 1942 roku.

Po zakończeniu II wojny światowej, Wolski powrócił do Akademii Jagiellońskiej, gdzie do 1946 roku pełnił funkcję adiunkta. W 1946 roku habilitował się na podstawie pracy zatytułowanej: L’effondrement de la domination des Séleucides en Iran au IIIe siècle av. J.-C. W roku 1962 uzyskał tytuł profesora zwyczajnego. W latach 1958–1980 pełnił rolę profesora UJ, a w latach 1965-1968 był dziekanem Wydziału Filozoficzno-Historycznego. Po kontrowersjach związanych z wydarzeniami z marca 1968 roku, zdecydował się nie ubiegać o ten urząd ponownie.

W okresie od 1946 do 1952 roku Wolski pracował na Uniwersytecie Łódzkim jako zastępca profesora (do 1948 roku), a następnie na Uniwersytecie Wrocławskim w latach 1952-1958. Ostatecznie przeszedł na emeryturę w 1980 roku. W ciągu swojej kariery naukowej miał zaszczyt kształcić młodych historyków, w tym Andrzeja Kunisza, który uzyskał stopień doktora pod jego kierunkiem w 1965 roku oraz Macieja Salamona, który uzyskał ten tytuł w 1972 roku.

Od 1990 roku był aktywnym członkiem PAU i przez długi czas zasiadał w Komitecie Nauk o Kulturze Antycznej PAN, gdzie od 1977 roku pełnił funkcję przewodniczącego. Wolski wykładał również gościnnie na zagranicznych uczelniach, takich jak te w Bolonii, Padwie oraz na Sorbonie. W latach 1971–1975 kierował krakowskim oddziałem Polskiego Towarzystwa Historycznego.

W 2004 roku, w 65. rocznicę wydarzeń Sonderaktion Krakau, Wolski był ostatnim żyjącym spośród aresztowanych w tym tragicznym wydarzeniu. Zmarł 9 października 2008 roku i został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

Odznaczenia

W czasie swojej kariery w okresie PRL, Józef Wolski był wielokrotnie uhonorowany różnymi odznaczeniami, które odzwierciedlają jego znaczący wkład w historię oraz edukację. Otrzymał Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, co jest świadectwem jego zasług dla kraju.

Inne wyróżnienia, które dostał, to Medal Komisji Edukacji Narodowej, Odznaka „Zasłużony Nauczyciel PRL”, oraz medal upamiętniający Zwycięstwo i Wolność 1945. Również Odznaka Grunwaldzka znalazła się w zestawie jego odznaczeń, co również świadczy o jego oddaniu dla spraw narodowych.

W 1984 roku Józef Wolski został uhonorowany Odznaką Nagrody Państwowej II stopnia, a w roku 2000, dzięki swoim wybitnym osiągnięciom w pracy naukowej oraz dydaktycznej, otrzymał Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.

Zainteresowania i publikacje

Józef Wolski był wybitnym historykiem, który swoją uwagę skupił na historii Grecji klasycznej, a także na epokach hellenistycznej i Persji Arsacydów. Jego prace naukowe przyczyniły się do poszerzenia wiedzy na temat starożytnych cywilizacji i ich dynamiki.

W swoim dorobku autorskim Wolski jest odpowiedzialny za szereg istotnych publikacji, które zdobyły uznanie w środowisku akademickim. Do najważniejszych dzieł należą:

• Historia powszechna. Starożytność (1965, dziesięć wydań),
• Atlas historyczny świata (1974, kilka wydań),
• Rzym i państwo Partów I w. p.n.e., „KH” 92 (1985), s. 221-233,
• Imperium Parthicum. Przyczyny wzrostu i upadku, „Eos” 74 (1986), z. 2, s.183-193,
• Iran siedziba imperiów w starożytności, t. I, Achemenidzi, t. II, Arsacydzi, „Nauka dla Wszystkich”, nr 403, 417, Wrocław 1986-1988,
• L’empire des Arsacides (1992 wyd. polskie: Imperium Arsacydów, Kantor Wydawniczy SAWW, Poznań 1993, 1996),
• Rzymska polityka na Wschodzie. Imperializm rzymski w konflikcie z imperializmem irańskim [w:] „Starożytny Rzym we współczesnych badaniach”, red. A. Kunisz, Kraków 1998, str. 81-103,
• Dzieje i upadek imperium Seleucydów, The Enigma Press, Kraków 1999, ISBN 83-86110-37-6.

Jego badania i publikacje są cennym źródłem wiedzy dla zarówno studentów historii, jak i pasjonatów starożytności, oferując głęboki wgląd w złożoność i bogactwo dawnych cywilizacji.

---

Oceń: Józef Wolski (historyk)

---