Józef Winkowski (nauczyciel)

---

Życiorys

Józef Winkowski, urodzony 4 lutego 1851 roku w Tarnowie, był Polakiem wyznania rzymskokatolickiego, który od najmłodszych lat wykazywał talent i zapał do nauki. Swoją edukację zakończył w gimnazjum w Tarnowie, a następnie kontynuował studia na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Ukończenie tych instytucji zaowocowało zdobyciem tytułu filologa klasycznego.

Od 31 października 1875 roku rozpoczął swoją karierę zawodową jako zastępca nauczyciela, a jego pierwsze miejsce pracy to Gimnazjum św. Jacka w Krakowie. Jeszcze w tym samym roku, 29 maja, złożył egzamin zawodowy, co pozwoliło mu na przyjęcie na stanowisko nauczyciela rzeczywistego od 31 sierpnia 1879 roku. W latach osiemdziesiątych pełnił funkcję profesora w C. K. I Gimnazjum Miejskim w Rzeszowie, a później przeniósł się do C. K. Gimnazjum im. Króla Jana III Sobieskiego w Krakowie. W okresie od 1 września 1901 do 31 sierpnia 1903 roku pełnił rolę prowizorycznego dyrektora Prywatnego Polskiego Gimnazjum w Cieszynie.

Rok 1903 przyniósł mu awans – został mianowany etatowym dyrektorem cieszyńskiego gimnazjum, a swoje stanowisko piastował aż do 1906 roku, kiedy to jego miejsce zajął Wiktor Schmidt. W 1906 roku uzyskał VI rangę w zawodzie. W tym samym roku, pod koniec maja, cesarz powołał go na dyrektora nowo powstałego C. K. V Wyższego Gimnazjum w Krakowie, które prowadziło wykłady w języku polskim. Objął tę funkcję z dniem 1 września 1906 i utrzymał ją przez wiele lat, jednocześnie jako delegat C. K. Rady Szkolnej Krajowej przewodniczył egzaminom dojrzałości w Krakowie oraz Wadowicach.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, Winkowski pełnił funkcję dyrektora V Gimnazjum w Krakowie, pozostając na tym stanowisku aż do 1924 roku. W ciągu całej swojej kariery, jako nauczyciel, poświęcił aż pięćdziesiąt lat pracy w edukacji, a w 1925 roku przeszedł na zasłużoną emeryturę. W swoim wolnym czasie kierował seminarium im. Münnichowej, przyczyniając się do dalszego rozwoju kadry nauczycielskiej.

Jako osoba aktywna społecznie, od około 1887 roku był członkiem Towarzystwa Nauczycieli Szkół Wyższych, które później przekształciło się w Towarzystwo Nauczycieli Szkół Średnich i Wyższych, gdzie stał się najstarszym członkiem krakowskiego koła. W 1899 roku został wybrany do zarządu głównego Towarzystwa Szkoły Ludowej w Krakowie, a w 1903 roku był delegatem Macierzy Szkolnej dla Księstwa Cieszyńskiego, następnie członkiem jej zarządu.

W 1909 roku, razem ze swoją żoną Klementyną Winkowską, zasiadł w radzie nadzorczej Towarzystwa Opieki nad Ubogą Młodzieżą Szkolną w Krakowie, gdzie pełnił rolę I wiceprezesa. Już 13 maja 1910 roku objął stanowisko prezesa tego towarzystwa. Jego działalność na rzecz oświaty trwała nieprzerwanie, iż w grudniu 1910 roku został członkiem komitetu wiecu rodziców i wychowawców w Krakowie. Po wybuchu I wojny światowej był częstym gościem jubileuszy odzwierciedlających długość swojej kariery, w tym 40-lecia pracy, które świętował w listopadzie 1915 roku.

W grudniu 1916 roku wybrano go na przewodniczącego Komitetu Domu Młodzieży Polskiej w Krakowie, a w 1918 roku był już wiceprezesem TDM. Oprócz swoich działań w edukacji, angażował się także w życie społeczne, będąc członkiem Towarzystwa Kolonii Wakacyjnych, Związku Obrony Kresów Zachodnich, jak również Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”.

Żoną Józefa Winkowskiego była Klementyna z Michalczewskich, która odeszła w 1947 roku. Para doczekała się syna Józefa (1888–1951), który został księdzem i założycielem szkolnej Sodalicji Mariańskiej.

Józef Winkowski zmarł w lutym 1937 roku, a jego ostatnie miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Rakowickim w Krakowie, gdzie został pochowany 13 lutego tego samego roku, w kwaterze S.

Publikacje

W dorobku naukowym Józefa Winkowskiego znajdują się interesujące publikacje, które przyczyniają się do zrozumienia klasycznej cywilizacji. Oto najważniejsze z nich:

• O wróżbach u starożytnych Greków i Rzymian,
• Ćwiczenia greckie na klasę III. i IV. (opracowane wspólnie z Taborskim).

Ordery i odznaczenia

Józef Winkowski, jako wybitny nauczyciel, odegrał znaczącą rolę w historii edukacji. Jego osiągnięcia uhonorowane zostały szeregiem prestiżowych odznaczeń, które świadczą o jego wkładzie w rozwój społeczny i kulturalny. Poniżej przedstawiamy listę nagród i odznaczeń, które otrzymał:

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 2 maja 1923,
• Brązowy Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Sił Zbrojnych i Żandarmerii (Austro-Węgry),
• Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych (Austro-Węgry),
• Krzyż Jubileuszowy dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych (Austro-Węgry).

---

Oceń: Józef Winkowski (nauczyciel)

---