Kazimierz Olszański to postać, która na zawsze wpisała się w historię sztuki i kultury polskiej. Urodził się 9 września 1923 roku w Tarnowie, a zmarł 13 października 2002 roku w Krakowie. W czasie II wojny światowej, od 1939 do 1943 roku, aktywnie uczestniczył w ruchu oporu, co doprowadziło go do tragicznych doświadczeń w obozach koncentracyjnych w Oświęcimiu oraz Mauthausen-Gusen.
Kazimierz Olszański był absolwentem Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie później uzyskał doktorat z nauk humanistycznych w 1974 roku. Jego badania koncentrowały się głównie na polskim malarstwie batalistycznym, co czyniło go jednym z czołowych znawców w tej dziedzinie.
Olszański był także biografem oraz znawcą rodu Kossaków, a w 1990 roku otrzymał Nagrodę Miasta Krakowa, która była ukoronowaniem jego pracy naukowej i artystycznej. Jego publikacja "Niepospolity ród Kossaków" zdobyła w lutym 1995 roku prestiżową nagrodę „Krakowska Książka Miesiąca”, przyznawaną przez Śródmiejski Ośrodek Kultury w Krakowie.
Kazimierz Olszański znalazł swój ostatni spoczynek na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie, a jego mogiła usytuowana jest w cmentarzu wojskowym przy ul. Prandoty (kwatera XCVI-wsch.-10). Jego działalność pozostawia niezatarte ślady w polskiej kulturze i historii sztuki.
Publikacje
Książki
Na przestrzeni lat Kazimierz Olszański zyskał uznanie dzięki swoim publikacjom, z których niektóre wyszły w postaci książek. Oto niektóre z jego najważniejszych dzieł:
- Kraków w powstaniu styczniowym [redakcja], 1968,
- Prasa galicyjska wobec powstania styczniowego, 1975,
- Wojciech Kossak, 1976,
- Kossakowie: Muzeum Narodowe w Krakowie, czerwiec-październik 1986 [współautorzy: Stefania Kozakowska, Barbara Małkiewicz], 1986,
- Juliusz Kossak, 1988,
- Jerzy Kossak, 1992,
- Niepospolity ród Kossaków, 1994,
- Juliusz Kossak (1824-1899) – w setną rocznicę śmierci artysty: katalog wystawy [współautor: Marta Marek], 1999,
- Rewizjonizm niemiecki od Wersalu do Locarno (1919-1925), 2001.
Rozdziały prac zbiorowych
W swoim dorobku literackim Olszański nie ograniczył się jedynie do samodzielnych publikacji. Pracował również nad rozdziałami w wielu zbiorach, m.in.: jego wkład w „Kraków w powstaniu styczniowym” jest szczególnie znaczący:
- Krakowski „Czas” wobec powstania styczniowego, [w:] Kraków w powstaniu styczniowym, 1968, S. 195-301,
- Kronika wydarzeń w mieście Krakowie i okolicy 1859-1865 [współautor: Otton Beiersdorf], [w:] Kraków w powstaniu styczniowym, 1968, S. 413–446.
Opracowania
Olszański był także znanym redaktorem i opracowywaczem, co znalazło odzwierciedlenie w jego licznych publikacjach, takich jak:
- Prendowska Jadwiga: Moje wspomnienia [opracowanie, przedmowa i przypisy], 1962,
- Kossak Wojciech: Wspomnienia [opracowanie, wstęp i przypisy], 1971,
- Mineyko Zygmunt: Z tajgi pod Akropol: wspomnienia z lat 1848-1866 [opracowanie], 1971,
- Kossak Wojciech: Listy do żony i przyjaciół: (1883-1942) [opracowanie, wstęp i przypisy], 1985,
- Pawlikowska-Jasnorzewska Maria: Listy do przyjaciół i korespondencja z mężem (1928-1945) [opracowanie], 1998.
Artykuły
Wiele z jego osiągnięć możemy również znaleźć w artykułach naukowych, które są cennym źródłem wiedzy historycznej. W ich gronie wymienić można:
- Obóz w Ojcowie w roku 1863 w relacji jego uczestnika, „Studia Historyczne”, 1979, R. 22, z. 4,
- Z listów Wojciecha Kossaka w zbiorach Biblioteki PAN w Krakowie, „Rocznik Biblioteki Polskiej Akademii Nauk w Krakowie”, 1980, R. 25,
- Niezwykłe losy największego obrazu Wojciecha Kossaka, „Studia Historyczne”, 1994, z. 2,
- Zajęcza zaledwie łapka… [w rozmowie z: Andrzej Łojan], „Art & Business”, 1995, nr 6.
Przypisy
- Kazimierz Olszański (1923–2002). bg.agh.edu.pl [dostęp 12.05.2020 r.]
- Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. Internetowy lokalizator grobów. Kazimierz Olszański. rakowice.eu. [dostęp 16.08.2018 r.]
- Nagroda Miasta Krakowa [w:] Encyklopedia Krakowa, s. 655, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa - Kraków 2000 r.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Tomasz Kozłowski (naukowiec) | Aleksander Tyka | Urszula Oettingen | Józef Oettinger | Henryk Ormian | Władysław Kłosiński | Kazimierz Simm | Tomasz Mróz (filozof) | Rafał Dańko | Michał Spieszny | Maciej Marek Sysło | Mariusz Pałka | Salo Wittmayer Baron | Albert Gorzkowski | Jan Stahr | Fryderyk Sadowski | Jan Dobrowolski | Zdzisław Simche | Stanisław Wałęga | Antoni Maria Emilian HoborskiOceń: Kazimierz Olszański