Zdzisław Simche

---

Życiorys

Zdzisław Simche był postacią niezwykle ważną dla Tarnowa i jego historii. Urodził się w rodzinie adwokata Eliasza Simchego oraz Stefani Warenhaupt. W 1922 roku zadecydował o wypisaniu się z gminy żydowskiej, a następnie przyjął chrzest w kościele katolickim. Po ukończeniu Państwowego Gimnazjum im. Kazimierza Brodzińskiego w Tarnowie, w latach 1923–1928 kształcił się w zakresie geografii na Uniwersytecie Jagiellońskim. W trakcie studiów pełnił funkcję prezesa Koła Geografów UJ, co świadczyło o jego zaangażowaniu w rozwój tej dziedziny.

Niestety, po uzyskaniu dyplomu, starania o zatrudnienie na katedrze geografii Uniwersytetu Jana Kazimierza, pod kierunkiem profesora Eugeniusza Romera, się nie powiodły z powodu jego pochodzenia. Zdecydował się więc na powrót do Tarnowa, gdzie rozpoczął pracę jako nauczyciel w trzech lokalnych gimnazjach.

W 1927 roku związał się z redakcją „Słowa Tarnowskiego” jako redaktor, a jego teksty pojawiały się także w „Przeglądzie Geograficznym” oraz w roczniku „Ziemia”. Dwa lata później, w 1929 roku, był jednym z współzałożycieli oraz pierwszym sekretarzem zarządu Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Tarnowie. Niezwykle ważnym osiągnięciem była jego monografia pt. „Tarnów i jego okolica”, która ukazała się w 1930 roku z okazji 600-lecia miasta i została wznowiona w 1993 roku.

W 1931 roku objął stanowisko pierwszego prezesa tarnowskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, a jego działalność na rzecz ochrony przyrody zaowocowała także tym, że stał się powiatowym delegatem Państwowej Rady Ochrony Przyrody. Znany był również z inicjatywy dotyczącej powstania rezerwatu przyrody „Skamieniałe Miasto” w pobliżu Ciężkowic.

W kwietniu 1940 roku Zdzisław Simche został tragicznie aresztowany przez gestapo i trafił do tarnowskiego więzienia. Mimo prób interwencji rodziny został osadzony jako więzień polityczny w pierwszym transporcie do obozu koncentracyjnego Auschwitz, co miało miejsce 14 czerwca 1940 roku, otrzymując numer obozowy 452. Jego życie zakończyło się tragicznie na placu apelowym obozu 29 listopada 1940 roku z powodu wyniszczenia. Ciało Zdzisława zostało skremowane, a jego prochy początkowo złożono na tarnowskim Starym Cmentarzu. W 1982 roku urnę przeniesiono do grobowca znajdującego się na cmentarzu komunalnym w Mościcach.

W 1983 roku, by uczcić jego pamięć, w tarnowskiej dzielnicy Zabłocie nadano ulicy jego imię. Ponadto, jego nazwisko zdobi tablicę pamiątkową, dedykowaną nauczycielom i uczniom, którzy polegli w czasie wojny, odsłoniętą w 1989 roku w III Liceum Ogólnokształcącym.

Zdzisław był żonaty z Zofią, z d. Gągola, a para wychowała trzech synów. Jego młodszy brat, Teodor, był prawnikiem i podzielił jego tragiczną los. Obaj zginęli w KL Auschwitz.

---

Oceń: Zdzisław Simche

---