Zbigniew Jaruzelski


Zbigniew Jaruzelski, noszący herb Ślepowron, urodził się 30 sierpnia 1900 roku w Tarnowie. Był to człowiek, który na zawsze wpisał się w historię Polski, jako znany inżynier rolnik oraz porucznik piechoty Wojska Polskiego. Jego odwaga i poświęcenie zostały docenione poprzez nadanie mu Orderu Virtuti Militari.

Warto zwrócić uwagę, że Jaruzelski zmarł 21 czerwca 1941 roku w Swierdłowsku, a jego życie i działalność to ważny fragment polskiej historii, który zasługuje na bliższe poznanie.

Życiorys

Zbigniew Jaruzelski urodził się 30 sierpnia 1900 w Tarnowie, który wówczas był powiatowym miastem w Królestwie Galicji i Lodomerii. Pochodził z rodziny wojskowej, jego ojcem był Józef Wincenty (1871–1939), nadporucznik 2 Galicyjskiego Pułku Ułanów, a później podpułkownik kawalerii Wojska Polskiego. Matka Zbigniewa, Izabella (1878–1943), była córką Mikołaja Krzysztofowicza. Zbigniew miał dwie siostry: Jadwigę Agnieszkę (1901–1944), żonę Bogusława Horodyńskiego oraz Ewę Marię (1903–1987), żonę Aleksandra Cybulskiego, która była matką dwóch synów: Zbyszka i Marcina Stanisława (1909–1992).

Zbigniew był także wnukiem Józefa Benedykta (1845–1915), który był powstańcem styczniowym oraz dowódcą plutonu w oddziale Zygmunta Padlewskiego i Kobylańskiego. Józef Benedykt, a młodszy brat Wojciecha, również powstańca 1863, miał syna Władysława Mieczysława, którego matka, Wanda Zarembów, również miała syna Wojciecha (1923–2014).

Wczesną edukacją Zbigniewa była nauka w rodzinnej szkole oraz w klasie pierwszej gimnazjum. Egzamin wstępny do drugiej klasy gimnazjum zdał w Przemyślu, a jego dalsza edukacja odbywała się w Zakładzie Naukowo-Wychowawczym Ojców Jezuitów w Chyrowie (klasy 2–5). Następnie, 15 kwietnia 1917, rozpoczął naukę w c. k. Gimnazjum IV we Lwowie, jednak pandemia grypy hiszpanki przerwała jego naukę w klasie ósmej w październiku 1918. Po kryzysie związanym z tą pandemią, Zbigniew przedostał się z grupą ochotników do Lwowa.

W 16 stycznia 1919, Zbigniew dołączył do 5 pułku artylerii polowej we Lwowie, a wkrótce został przydzielony do 4. baterii „Kastor”. Służył w tej jednostce do czerwca 1919 roku. W międzyczasie, 6 lutego 1919, zdał ustny egzamin dojrzałości w swoim gimnazjum. Później, 15 czerwca 1919, został przeniesiony do 1 pułku artylerii polowej Legionów, gdzie walczył w Małopolsce Wschodniej oraz na froncie litewsko-białoruskim. Od 15 lutego do 1 lipca 1920 był uczniem 25. klasy Szkoły Podchorążych w Warszawie.

W 6 lipca 1920, w stopniu podchorążego, został przydzielony do 145 pułku piechoty Strzelców Kresowych. Jego odwaga w czasie walki pod Łopatynem 2 sierpnia 1920 przyczyniła się do przyznania mu Krzyża Srebrnego Orderu Virtuti Militari. Po kilku ranach i hospitalizacji, wrócił do jednostki, a 9 listopada 1920 mianowano go podporucznikiem. Z dotychczasowego doświadczenia wynikało, że 15 lutego 1922 będąc w rezerwie, Zbigniew został przypisany do 72 pułku piechoty.

W kolejnych latach Zbigniew zajął się studiami na Wydziale Rolniczo-Leśnym Politechniki Lwowskiej, które ukończył 30 czerwca 1926 jako inżynier rolnik. Już w tym roku rozpoczął pracę w dzierżawionym majątku Załucze Górne w powiecie śniatyńskim oraz działał w lokalnym Związku Strzeleckim. 29 stycznia 1932 prezydent RP przyznał mu stopień porucznika rezerwy, z kolei w 1934 roku figurował jako oficer rezerwy w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Kołomyja II.

Wiosną 1940 roku, podczas zamiaru przekroczenia granicy rumuńskiej, Zbigniew został aresztowany przez Sowietów i zesłany do łagru w Swierdłowsku na Uralu, gdzie tragicznie zmarł. Był żonaty i miał dwóch synów: Andrzeja, znanego jako „Urban” (ur. 11 czerwca 1927 – zm. 27 października 1974) oraz Wojciecha (ur. 6 grudnia 1929).

Ordery i odznaczenia

W historii Zbigniewa Jaruzelskiego istotne miejsce zajmują jego odznaczenia i ordery, które przyznano mu za zasługi wojskowe i patriotyczne. Wśród nich wyróżnia się:

  • Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 1951 – datowany na 30 czerwca 1921,
  • Odznaka za Rany i Kontuzje z jedną gwiazdką.

Przypisy

  1. Marek Jerzy Minakowski: Józef Wincenty Jaruzelski z Jaruzel h. Ślepowron. [w:] Wielka genealogia Minakowskiego (Wielcy.pl) [on-line]. Dr Minakowski Publikacje Elektroniczne. [dostęp 15.04.2023 r.]
  2. Marek Jerzy Minakowski: Izabela Emilia Krzysztofowicz. [w:] Wielka genealogia Minakowskiego (Wielcy.pl) [on-line]. Dr Minakowski Publikacje Elektroniczne. [dostęp 15.04.2023 r.]
  3. Marek Jerzy Minakowski: Jadwiga Agnieszka Jaruzelska z Jaruzel h. Ślepowron. [w:] Wielka genealogia Minakowskiego (Wielcy.pl) [on-line]. Dr Minakowski Publikacje Elektroniczne. [dostęp 15.04.2023 r.]
  4. Marek Jerzy Minakowski: Ewa Maria Jaruzelska z Jaruzel h. Ślepowron. [w:] Wielka genealogia Minakowskiego (Wielcy.pl) [on-line]. Dr Minakowski Publikacje Elektroniczne. [dostęp 15.04.2023 r.]
  5. Marek Jerzy Minakowski: Marcin Stanisław Jaruzelski z Jaruzel h. Ślepowron. [w:] Wielka genealogia Minakowskiego (Wielcy.pl) [on-line]. Dr Minakowski Publikacje Elektroniczne. [dostęp 15.04.2023 r.]
  6. Andrzej Jaruzelski. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 15.04.2023 r.]
  7. Marek Jerzy Minakowski: Andrzej Jaruzelski z Jaruzel h. Ślepowron. [w:] Wielka genealogia Minakowskiego (Wielcy.pl) [on-line]. Dr Minakowski Publikacje Elektroniczne. [dostęp 15.04.2023 r.]
  8. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 24.07.1928, s. 252, sprostowano nazwisko z „Jarożalski” na „Jaruzelski”.
  9. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 01.02.1932, s. 106.
  10. Sprawozdanie 1917 ↓, s. 48.
  11. Sprawozdanie 1918 ↓, s. 29.
  12. Sprawozdanie 1919 ↓, s. 17.
  13. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 30.
  14. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 501.
  15. Spis oficerów rezerwy 1922 ↓, s. 106, jako Zbigniew Wiktor Jaruzelski ur. 31.08.1900.
  16. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 586.
  17. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 522.
  18. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 29 z 23.07.1921, s. 1191, jako pchor. Jarożalski Zbigniew.
  19. Kolekcja ↓, s. 1.
  20. Kolekcja ↓, s. 2.
  21. Kolekcja ↓, s. 3.
  22. Kolekcja ↓, s. 4.
  23. Kolekcja ↓, s. 7.
  24. Lenkiewicz, Sujkowski i Zieliński 1930 ↓, s. 450.

Oceń: Zbigniew Jaruzelski

Średnia ocena:4.49 Liczba ocen:18