Emil Prochaska

---

Życiorys

Emil Prochaska przyszedł na świat 28 sierpnia 1877 roku w Tarnowie, które wówczas pełniło rolę miasta powiatowego w Królestwie Galicji i Lodomerii. Urodził się w rodzinie Karola oraz Henryki z Knorków. Swoje pierwsze kroki w edukacji stawiał w cesarskim i królewskim Gimnazjum w Tarnowie, kontynuując naukę w Krakowie. W latach 1892–1896 uczęszczał do Szkoły Kadetów Piechoty w Łobzowie. Po zakończeniu nauki, wstąpił do cesarskiej i królewskiej Armii, gdzie służbę rozpoczął w 30 pułku piechoty stacjonującym we Lwowie.

W okresie od listopada 1911 aż do końca I wojny światowej, Emil Prochaska pełnił służbę w c. i k. 78 pułku piechoty, który stacjonował w Eszék (dzisiejszy Osijek). Tam dowodził zarówno kompanią, jak i batalionem, aktywnie walcząc na frontach włoskim oraz serbskim. 5 listopada 1914 roku wyróżnił się podczas walk o pasmo Gučevo na froncie serbskim, co zaowocowało odznaczeniem go 17 sierpnia 1917 roku Krzyżem Rycerskim Orderu Marii Teresy. Prochaska ukończył również wojenny kurs oficerów sztabowych, co tylko podkreślało jego umiejętności i wartości jako dowódcy.

W czasie służby w armii cesarskiej, Emil awansował na kolejne stopnie w korpusie oficerów piechoty: porucznika (niem. Leutnant) z datą starszeństwa z 1897 roku, nadporucznika (niem. Oberleutnant) z 1901, kapitana (niem. Hauptmann) z datą 1 listopada 1911 oraz majora (niem. Major) ze starszeństwem z 1 lipca 1917 roku. Jego dotychczasowe osiągnięcia oraz zasługi na polu bitwy sprawiły, że 17 sierpnia 1917 roku został wyniesiony do stanu barona.

Po zakończeniu wojny, 3 listopada 1918 roku objął stanowisko komendanta placu w Wiedniu. Wkrótce potem, pełnił funkcję współpracownika polskiego wojskowego pełnomocnika w Wiedniu, którym był gen. Adam Nowotny. 5 marca 1919 roku złożył przysięgę w Wojsku Polskim, a jego stopień majora został potwierdzony z datą 1 lipca 1917. Zaledwie kilka miesięcy później, 9 lipca 1919 roku, otrzymał awans na stanowisko attaché wojskowego przy Poselstwie Polskim w Wiedniu. 22 maja 1920 roku został zatwierdzony w stopniu pułkownika piechoty, co miało miejsce 1 kwietnia 1920, w grupie oficerów byłej armii austro-węgierskiej.

W trakcie wojny z bolszewikami, Prochaska wrócił do kraju, a 29 lipca 1920 roku objął dowództwo nad 13 pułkiem piechoty, biorąc udział w decydującej bitwie warszawskiej. 28 sierpnia tego roku został wyznaczony na stanowisko dowódcy XV Brygady Piechoty. W lutym 1921 roku znów podjął pracę jako attaché wojskowy w Wiedniu. 3 maja 1922 roku nastąpiła jego weryfikacja w stopniu pułkownika, z datą starszeństwa od 1 czerwca 1919 oraz 48. lokatą w korpusie oficerów piechoty.

W kolejnych latach, 8 października 1922 roku, Prochaska został przeniesiony do 11 pułku piechoty, a 12 października tego samego roku mianowany I oficerem Sztabu Inspektoratu Armii Nr IV w Krakowie. W styczniu 1923 roku został dowódcą 7 Dywizji Piechoty w Częstochowie, w której to funkcji służył do momentu swojej śmierci w lipcu 1925 roku. Od 15 listopada 1923 do 15 sierpnia 1924 był uczestnikiem I Kursu Centrum Wyższych Studiów Wojskowych w Warszawie, a 1 grudnia 1924 roku, prezydent RP nadał mu stopień generała brygady z datą 15 sierpnia 1924 oraz 28. lokatą w korpusie generałów.

Emil Prochaska zmarł nagle w czwartek, 23 lipca 1925 roku, z powodu udaru serca, około godziny 5.00, w Romanówce, mieszczącej się w powiecie tarnopolskim. Jego pogrzeb miał miejsce 27 lipca 1925 roku, kiedy to spoczął na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 107-1-24).

Ordery i odznaczenia

Emil Prochaska był odznaczonym żołnierzem, który zdobył szereg prestiżowych nagród za swoje zasługi wojskowe. Jego odznaczenia świadczą o odwadze oraz zaangażowaniu w służbę dla kraju. Uznanie, jakie zdobył, obejmuje różnorodne ordery oraz medale, a oto lista wyróżnień, które zyskał w trakcie swojej kariery wojskowej:

• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 536 – 26 marca 1921,
• Krzyż Walecznych – 1921,
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
• Krzyż Oficerski francuskiego Orderu Narodowego Legii Honorowej – 7 czerwca 1923,
• Pruski Krzyż Żelazny II klasy – 1916,
• Austro-węgierski Krzyż Rycerski Orderu Marii Teresy – 17 sierpnia 1917,
• Order Korony Żelaznej 3. klasy z dekoracją wojenną i mieczami – 16 lutego 1915,
• Krzyż Zasługi Wojskowej 3 klasy z dekoracją wojenną i mieczami – 5 listopada 1914,
• Srebrny Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej,
• Brązowy Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej,
• Krzyż Wojskowy Karola – 28 czerwca 1917,
• Złoty Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Sił Zbrojnych i Żandarmerii,
• Krzyż Jubileuszowy Wojskowy – 2 grudnia 1908,
• Brązowy Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Sił Zbrojnych i Żandarmerii – 2 grudnia 1898,
• Medal Pamiątkowy Bośniacko-Hercegowiński – 1909,
• Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji 1912–1913.

Lista ta odzwierciedla jego niezłomne poświęcenie oraz wyróżniającą się służbę wojskową, która zasługuje na pamięć i uznanie w historii.

---

Oceń: Emil Prochaska

---