Tadeusz Machalski (1881–1943)

Wojsko i służby mundurowe

Tadeusz Adam Machalski, urodzony 16 października 1881 roku w Tarnowie, był majorem piechoty Wojska Polskiego. Jako wybitna postać w historii wojskowości, Machalski odznaczał się nie tylko swoją służbą wojskową, ale również rolą nauczyciela.

Jego życie, niestety przerwane w 1943 roku, pozostawiło po sobie ślad w pamięci współczesnych oraz przyszłych pokoleń.

Życiorys

Tadeusz Machalski, urodzony 16 października 1881 roku w Tarnowie, był synem Stanisława i Julii z Czajkowskich. Swoje wczesne nauki zakończył w 1902 roku, kiedy to uzyskał dyplom gimnazjalny w Tarnowie. Następnie podjął studia na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz uniwersytecie w Monachium, które ukończył w 1907 roku.

Po zakończeniu edukacji, Machalski rozpoczął pracę jako nauczyciel w seminarium nauczycielskim w Tarnowie. Oprócz pracy pedagogicznej, angażował się również w ruch skautowy oraz obejmował stanowisko komendanta Polskich Drużyn Strzeleckich w rodzinnym mieście. Był oficerem rezerwy w c. i k. Armii, gdzie nadano mu stopień podporucznika z dniem 1 stycznia 1913 roku. W 1914 roku do jego oddziału przynależał Pułk Piechoty Nr 57 z Tarnowa.

Podczas I wojny światowej, Machalski doznał ciężkiego rany i trafił do niewoli rosyjskiej. Wkrótce został wcielony do 5 Dywizji Syberyjskiej, z którą wrócił do ojczyzny, a do 1923 roku aktywnie służył w Wojsku Polskim. W czasie swojej kariery wojskowej, został awansowany do stopnia majora rezerwy piechoty z datą 1 czerwca 1919 roku i brał czynny udział w wojnie polsko-bolszewickiej, gdzie jego oddział macierzysty znajdował się w 16 pułku piechoty garnizonu Tarnów.

W 1921 roku, w dniu 24 marca, Minister Spraw Wojskowych, generał porucznik Kazimierz Sosnkowski, powierzył Machalskiemu dowodzenie Korpusu Kadetów Nr 3 w Wielkopolsce oraz jego organizację. W grudniu tego samego roku, objął dowództwo Korpusu Kadetów Nr 1 we Lwowie, gdzie pozostał do 1923 roku, kiedy to został przydzielony do Rezerwy Oficerów Sztabowych Dowództwa Okręgu Korpusu Nr V w Krakowie. 15 marca 1924 roku został przeniesiony do 29 pułku piechoty w Kaliszu jako komendant Kadry Batalionu Zapasowego, lecz tego samego roku przeszedł do rezerwy.

W 1934 roku Machalski, jako oficer pospolitego ruszenia, pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień w Tarnowie z przydziałem do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr V. Był wtedy „reklamowany na 12 miesięcy”. Po zakończeniu kariery wojskowej w 1934 roku, pełnił funkcję dyrektora III Gimnazjum w Tarnowie do 1939 roku, a także pracował w II Gimnazjum w Tarnowie.

Od 1909 roku był mężem Eleonory Piorunowskiej. Zmarł w czasie II wojny światowej, w 1943 roku, a jego miejsce spoczynku znajduje się na Starym Cmentarzu w Tarnowie.

Ordery i odznaczenia

Tadeusz Machalski, znany z licznych osiągnięć, został odznaczony wieloma prestiżowymi wyróżnieniami.

  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, nadany 2 maja 1923 roku,
  • Krzyż Walecznych,
  • Medal Niepodległości, przyznany 18 października 1932 roku,
  • Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
  • Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
  • Srebrny Medal za Długoletnią Służbę,
  • Medal Zwycięstwa (Médaille Interalliée).

Przypisy

  1. a b c d e f g Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 186. [dostęp 12.08.2021 r.]
  2. Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 26.
  3. Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924, s. 410.
  4. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 15 z 16.04.1921 roku, poz. 539.
  5. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 38 z 08.10.1921 roku, s. 1437.
  6. Spis oficerów służących czynnie w dniu 01.06.1921 r. Dodatek do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 37 z 24.09.1921 roku, s. 66, 750.
  7. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 18 z 26.02.1924 roku, s. 86.
  8. Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923, s. 400.
  9. Rocznik Oficerski 1923, s. 1705. W ewidencji Wojska Polskiego figurował jako „Tadeusz I Machalski” w celu odróżnienia od innego oficera noszącego to samo imię i nazwisko, a mianowicie: Tadeusza II Machalskiego.
  10. Rocznik Oficerski Rezerw 1934, s. 251, 931.
  11. Rocznik Oficerski 1924, s. 195.
  12. Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1914, s. 321, 493.
  13. M.P. z 1932 r. nr 245, poz. 270 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  14. a b c d e Spis osób pochowanych na Starym Cmentarzu w Tarnowie. starycmentarz.pl. [dostęp 11.09.2015 r.]

Oceń: Tadeusz Machalski (1881–1943)

★★★★★
Średnia ocena:4.8 Liczba ocen:23