Józef Adam Pecka, urodzony 28 października 1895 roku w Tarnowie, był wybitnym żołnierzem Wojska Polskiego, który osiągnął stopień pułkownika piechoty. Wśród jego licznych osiągnięć, należy podkreślić, że został odznaczony Orderem Virtuti Militari, co stanowi jedno z najwyższych wojskowych odznaczeń w Polsce.
Niestety, jego życie zakończyło się tragicznie wiosną 1940 roku w Charkowie, gdzie padł ofiarą zbrodni katyńskiej, która pozbawiła wielu polskich wojskowych życia w wyniku brutalnych represji.
Życiorys
Józef Pecka był synem Walentego i Anny, a jego życie związane było z pięknymi, lecz trudnymi etapami historii Polski. W 1913 roku dołączył do Drużyny Strzeleckiej w swoim rodzinnym Tarnowie, co stanowiło początek jego wspaniałej, militarnej drogi.
Po wybuchu I wojny światowej, walczył jako żołnierz I Brygady Legionów oraz w Polskiej Organizacji Wojskowej. Jego patriotyzm i oddanie sprawie niepodległości kraju zaowocowały późniejszym przystąpieniem do Wojska Polskiego po odzyskaniu przez Polskę suwerenności. Wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej, podczas której był trzykrotnie ranny, co świadczy o jego heroicznej postawie na polu bitwy.
W czasach pokoju pełnił służbę w 23 pułku piechoty we Włodzimierzu. 26 kwietnia 1928 roku, po reorganizacji w jednostkach, objął stanowisko dowódcy II batalionu, po przejściu z likwidowanego III batalionu. Jego wiedza i doświadczenie zostały docenione, gdy objął funkcję dyrektora nauk Centralnej Szkoły Strzelniczej w Toruniu, stając się ważnym i wpływowym członkiem w szkoleniu przyszłych żołnierzy.
Wkrótce potem, 23 marca 1932 roku, przeniesiono go do 67 pułku piechoty w Brodnicy na stanowisko zastępcy dowódcy pułku, a w listopadzie 1935 roku objął dowództwo 58 pułku piechoty wielkopolskiej w Poznaniu. Po dalszych awansach, 1 kwietnia 1938 roku, Pecka został dowódcą pułku KOP „Zdołbunów”, a jego zaangażowanie i profesjonalizm zaowocowały awansem na stopień pułkownika z datą starszeństwa przypadającą na 19 marca 1938 roku.
W pamiętnym dniu 31 sierpnia 1939 roku, po ogłoszeniu mobilizacji powszechnej, zajął stanowisko dowódcy piechoty dywizyjnej 38 Dywizji Piechoty. Niestety, po agresji ZSRR na Polskę, w dramatycznych okolicznościach został wzięty do niewoli przez Sowietów. Jego losy były tragiczne – najpierw przetrzymywano go w obozie w Kozielsku, a potem przewieziono do obozu w Starobielsku, gdzie wiosną 1940 roku padł ofiarą zbrodni katyńskiej, zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD.
Józef Pecka został potajemnie pochowany w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 roku, miejsce to oficjalnie stało się Cmentarzem Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie, gdzie spoczywają m.in. ofiary zbrodni katyńskiej. Figuruje także na Liście Starobielskiej NKWD, pod poz. 4017.
W uznaniu jego zasług, postanowieniem nr 112-48-07 Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Kaczyńskiego z 5 października 2007 r., Józef Pecka został pośmiertnie awansowany do stopnia generała brygady. Uroczystość ogłoszenia awansu miała miejsce 9 listopada 2007 r. w Warszawie, podczas wydarzenia „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Awanse
Józef Pecka w trakcie swojej kariery wojskowej uzyskał różne awanse, które są świadectwem jego postępów i osiągnięć. Poniżej przedstawiono jego awanse w kolejności chronologicznej:
- kapitan – zweryfikowany 3 maja 1922 ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i zajmując lokatę 335,
- major – z przyznanym starszeństwem od 1 lipca 1925, zajmujący lokatę 74,
- podpułkownik – awans z dnia 24 grudnia 1929, z datą starszeństwa 1 stycznia 1930 i lokatą 40,
- pułkownik – z datą starszeństwa 19 marca 1938.
Ordery i odznaczenia
Józef Pecka był znany z wyjątkowych osiągnięć, które zostały docenione poprzez nadanie mu wielu prestiżowych odznaczeń i orderów. Oto zestawienie tych wyróżnień, które odzwierciedlają jego wkład oraz odwagę na polu bitwy:
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (1921),
- Krzyż Niepodległości (24 października 1931),
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
- Krzyż Walecznych (czterokrotnie),
- Złoty Krzyż Zasługi (11 marca 1932),
- Srebrny Krzyż Zasługi (16 marca 1928),
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości.
Każde z tych odznaczeń stanowi ważny element jego biografii, ukazując zaangażowanie w walkę o wolność i niepodległość Polski.
Upamiętnienie
W maju 2009 roku w ramach inicjatywy „Katyń… pamiętamy” oraz „Katyń… Ocalić od zapomnienia” odbyła się wyjątkowa akcja. W jej ramach, w Zespole Placówek Oświatowych nr 1, znanym jako Publiczne Gimnazjum nr 1 we Włoszczowie, zlokalizowanym przy ul. Partyzantów 24, zasadzono Dąb Pamięci, który ma na celu uhonorowanie Józefa Peckę.
Przypisy
- Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 3 [dostęp 19.09.2024 r.]
- „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 09.01.2024 r.]
- Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 26.08.2024 r.]
- Włoszczowa, dęby pamięci, ul. Partyzantów 24 [online], MapaPamieci.net [dostęp 19.09.2024 r.]
- M.P. z 2007 r. nr 85, poz. 885.
- Andrzej Leszek Szcześniak: Katyń. Lista ofiar i zaginionych jeńców obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk. Warszawa: Alfa, 1989, s. 238. ISBN 83-7001-294-9.
- Księga Cmentarna Charkowa 2003, s. 404.
- Księga Cmentarna Charkowa 2003, s. LXXIV.
- Dziennik Personalny MSWojsk. Nr 21 z 24.12.1929 r., s. 439.
- M.P. z 1931 r. nr 251, poz. 335 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- M.P. z 1932 r. nr 62, poz. 79 „za zasługi na polu sportu strzeleckiego”.
- M.P. z 1928 r. nr 65, poz. 89 „za zasługi na polu organizacji i wyszkolenia wojska”.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 232.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 173.
- Dekret Wodza Naczelnego L. 2980 z 17 maja 1921 r. Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 21, poz. 820.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Franciszek Iwański | Emil Prochaska | Wacław Dąbrowski (oficer) | Stanisław Ignacy Sowiźrał | Józef Bem | Tadeusz Klimecki | Jan Schaitter | Jerzy Koziołkowski | Aureli Serda-Teodorski | Józefat Janowski | Władysław Sak | Franciszek Latinik | Kazimierz Kosiba | Jan Kolanowski | Władysław Mróz (generał) | Tadeusz Kuziora | Józef Mikulski (kapitan) | Kazimierz Kozan | Mieczysław Dobrzański | Włodzimierz Kodrębski (komandor porucznik)Oceń: Józef Pecka